Prezentujemy kolejny artykuł z cyklu, w którym prezentujemy różne budowle hydrotechniczne znajdujące się na terenie nzszego województwa.
(Dane zaczerpnięto ze strony www.rzgw.gdy.pl)
Śluza południowa w Przegalinie położona jest w 0+550 kilometrze Martwej Wisły (Wisły Gdańskiej) w mieście Gdańsku, w miejscu połączenia rzeki Wisły z Martwą Wisłą. Śluza Przegalina Południowa jest obecnie jedynym stopniem na drodze wodnej Wisły Gdańskiej. Zadaniem stopnia jest umożliwienie żeglugi rzeką Martwą Wisłą (od rz. Wisły Gdańska) oraz ochrona terenów położonych nad Martwą Wisłą (Żuław Gdańskich) przed wielkimi wodami rzeki Wisły.
Historia węzła wodnego Przegalina:
Pierwsze śluzy w Przegalinie zostały wybudowane w 1895r w ramach szerszego programu inwestycyjnego przebudowy ujścia Wisły (obejmującego m.in. wykonanie tzw. przekopu oraz odcięcie od Wisły tzw. Wisły Gdańskiej i Wisły Elbląskiej). W tym okresie została wybudowana właściwa śluza (obecnie nieczynna, zwana śluzą północną) oraz tzw. śluza dla tratw. W latach 1975 – 1981 w miejscu śluzy dla tratw została wybudowana druga śluza – tzw. śluza południowa. Wobec pogarszania się stanu technicznego śluzy północnej w 1992r została ona wyłączona z eksploatacji, zaś w latach 1995-99 w awanporcie górnym śluzy północnej wybudowano wał przeciwpowodziowy dla zabezpieczenia terenów położonych nad Martwą Wisłą oraz zabezpieczono konstrukcję śluzy na czas wieloletniego wyłączenia. Konstrukcja śluzy: Komora śluzy Przegalina Południowa wykonana jest ze ścianki szczelnej typu Larsen IIIn, z brusów dł. ok. 14m zwieńczonych oczepem żelbetowym. Płyta denna to konstrukcja żelbetowa gr. 40 cm na podkładzie z betonu wyrównawczego gr. 20 cm.
Widok na komorę śluzy w trakcie budowy śluzy w okresie wbijania ścianek szczelnych
Głowy śluzy wykonane są w postaci monolitycznych konstrukcji żelbetowych (fundowanych bezpośrednio). Komora jest napełniana i opróżniana przez kanały obiegowe, umieszczone symetrycznie w głowie górnej i dolnej. Zamknięcia kanałów obiegowych: zasuwy stalowe.
Zamknięcia śluzy: wrota wsporcze dwuskrzydłowe konstrukcji stalowej.
Górne wrota śluzowe pełnią jednocześnie rolę wrót przeciwpowodziowych.
Napęd wrót i zasuw kanałów obiegowych: hydrauliczny. Uruchamianie wrót i zasuw kanałów obiegowych: z maszynowni (są cztery maszynownie, po dwie na każdej głowie) lub ze sterówki przy prawym przyczółku głowy górnej.
Śluza Przegalina Południowa w czasie budowy. Widok na szalunki kanału obiegowego
Śluza Przegalina Południowa w trakcie budowy. Widok na betonowe umocnienia brzegowe awanportu
Śluza Przegalina Południowa w okresie budowy. Widok z drogi na głowę górną
Podstawowe parametry śluzy:
• klasa budowli II
• długość użytkowa komory 188.37 m
• szerokość użytkowa komory 11.91 m
• głębokość NWŻ nad progiem górnym 3.28 m
• głębokość NWŻ nad progiem dolnym 3.28 m
• długość całkowita 214.83 m
• spad maksymalny 2.49 m
Śluza Przegalina Południowa. Widok na wrota górne i komorę śluzy
Śluza Przegalina Południowa. Widok na wrota dolne i maszynownię śluzy
Śluza Przegalina Południowa. Widok na sterownię śluzy od strony wrót dolnych
Nieczynna śluza Przegalina Północna. Widok na komorę śluzy, most nad głową przeciwpowodziową i most nad głową górną śluzy
Nieczynna śluza Przegalina Północna. Widok z mostu