Tegoroczne rocznice rudowęglowca S.S. „Sołdek”

58. rocznica wodowania pierwszego po wojnie statku, wybudowanego w Stoczni Gdańskiej, które miało miejsce 6 listopada 1948 roku oraz mijające w tym roku 25 lat od chwili przejęcia „Sołdka” przez Centralne Muzeum Morskie jako statku – muzeum skłaniają do szerszego zajęcia się bogatą historią tego statku, który nie doczekał się jeszcze swojej monografii. Tym też wydarzeniom poświęcone było sympozjum , które odbyło się w dniu 6 listopada 2006 roku, w siedzibie Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Organizatorami sympozjum byli: Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku oraz Towarzystwo Przyjaciół Statku-Muzeum „Sołdek”.

Historię rudowęglowca, jak kamienie milowe, wyznaczają następujące daty i wydarzenia:

03.04.1948r. – położenie stępki na pochylni Stoczni Gdańskiej
06.11.1948r. – wodowanie statku
24.09.1949r. – rejs próbny
22.10.1949r. – pierwszy rejs z Gdańska do Szczecina
25.10.1949r. – podniesienie bandery przy Wałach Chrobrego w Szczecinie i wcielenie statku do służby we flocie Żeglugi Polskiej
22.12.1980r. – zakończenie ostatniego, 1477 rejsu statku
31.12.1980r. – opuszczenie bandery i przekazanie statku Muzeum Narodowemu w Szczecinie
27.04.1981r. – przeholowanie statku do Gdańska i przekazanie Centralnemu Muzeum Morskiemu
17.07.1985r. – otwarcie „Sołdka” jako statku-muzeum.

Wielkie uznanie należy się tym wszystkim decydentom, których decyzje umożliwiły zachowanie statku dla przyszłych pokoleń i stworzyły warunki, aby stał się on, w jak najszerszym zakresie, dostępny społeczeństwu. Główną rolę odegrało w tym zakresie Centralne Muzeum Morskie, które przekształcenie statku w muzeum uznało za jeden ze swoich priorytetów. Nie była to łatwa decyzja, szczególnie że jednostkę trzeba było przygotować do pełnienia nowej roli. W tym zakresie nieocenionej pomocy udzieliła Gdańska Stocznia Remontowa, której należą się ogromne podziękowania.
Z inicjatywy Centralnego Muzeum Morskiego powstało Towarzystwo Przyjaciół Statku-Muzeum „Sołdek”, które postawiło sobie za cel współpracę z Centralnym Muzeum Morskim w zakresie utrzymywania statku w jak najlepszej kondycji oraz gromadzenia, opracowywania i udostępniania społeczeństwu bezpośrednich przekazów naocznych świadków narodzin i służby tego wyjątkowego statku, a także wszelkich dokumentów przedstawiających historyczne wydarzenia z nim związane.
W rocznicowym sympozjum uczestniczyli m.in. wicewojewoda pomorski Pan Piotr Karczewski, przedstawiciele naszego Towarzystwa z Prezesem Panem F. Tomalą na czele, członkowie Towarzystwa Przyjaciół Statku – Muzeum oraz wielu zaproszonych z tej okazji gości, którym los naszego pierwszego statku pełnomorskiego nie był i nie jest obcy.
Wszystkich zebranych przywitał Dyrektor CMM Pan dr inż. Jerzy Litwin, który po otwarciu sympozjum głos przekazał Panu prof. Bolesławowi Mazurkiewiczowi – Prezesowi Towarzystwa Przyjaciół Statku-Muzeum „Sołdek” .

Program sympozjum obejmował prezentację następujących referatów:

1. Witolda Kuszewskiego – Budowa i sylwetki budowniczych statku s.s. „Sołdek”.
2. Piotra Wierzbickiego – Źródła do dziejów „Sołdka” w zasobie Archiwum Państwowego w Gdańsku.
3. Marii Węgrockiej i Radosława Juścińskiego – Eksploatacja statku s.s. „Sołdek” i próba dokonania zestawienia statystyczno-analitycznego załogi, na podstawie zasobu archiwalnego CMM i materiałów prasowych.
4. Jerzego Litwina – Historia „Sołdka” jako statku-muzeum.
5. Huberta Weihera – Specyfika remontu statku muzealnego.
6. Liliany Giełdon i Moniki Jankiewicz-Brzostowskiej – Kulturotwórcza rola statku -muzeum s.s. „Sołdek”.
7. Leszka Wilczyńskiego – Kadłub „Sołdka” w świetle współczesnej hydromechaniki.

Po wysłuchaniu przez uczestników sympozjum bardzo rzetelnie i ciekawie przedstawionych referatów rozwinęła się dyskusja, w której ujawnione zostały m. in. nieznane dotąd szczegóły budowy i służby morskiej „Sołdka”. W podsumowaniu spotkania, dokonanym przez pp. Litwina i Mazurkiewicza podkreślono, że historia „Sołdka” ciągle zawiera wiele niewyjaśnionych fragmentów z okresów jego budowy i służby. Świadczy to o tym jak wiele jeszcze pracy przed Towarzystwem Przyjaciół Statku-Muzeum i jak konieczne są dalsze i pilne badania, zwłaszcza że świadków historii statku zostało już niewielu a upływ czasu jest nieubłagany również dla dokumentów, rozrzuconych po różnych, istniejących i już zlikwidowanych, instytucjach. Duża liczba uczestników sympozjum jednoznacznie dowiodła, że poruszony w nim temat jest ciągle żywy i bardzo ważny dla społeczeństwa.