Historia

Dzieje Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego

*Opracowano na podstawie artykułu p. Zbigniewa Grzywaczewskiego – „30-lecie Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku” zamieszczonego w Nautologii nr 2, 1989 r.), okres 1990 – 2015 przygotował p. Robert Witkowski, okres 2016 – 2020 przygotował p. Apoloniusz Łysejko.

W okresie powojennym w kręgach ludzi Trójmiasta związanych z morzem nurtowała myśl o konieczności powołania odrębnego niż w Szczecinie muzeum morskiego, poświęconego problemom polskiej gospodarki i techniki morskiej. Orędownikami tej idei byli przede wszystkim pracownicy Instytutu Morskiego, przedstawiciele środowiska naukowego, marynarze i żeglarze. Byli wśród nich: Zdzisław Ćwiek, Witold Urbanowicz, Bolesław Polkowski, Stanisław Ludwig, Zygmunt Brocki, Aleksander Rylke, Bolesław Kasprowicz, Jerzy Onoszko, Tadeusz Wysocki, Władysław Drapella, Witold Bublewski, Tomasz Czayka, Tytus Bieniecki, Henryk Radowicz, Zygmunt Knothe, Franciszek Matykowski i wielu innych. To grono ludzi wzięło udział w krajowej konferencji na temat wychowania morskiego, która odbyła się w dniu 6 marca 1958 r. Jednym z tematów była sprawa powołania Muzeum Morskiego. W wyniku tej konferencji prezes Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej p. Adam Dobrowolski zwołał w dniu 28 marca 1958 r. zebranie entuzjastów idei powołania do życia Muzeum Morskiego. Na tym spotkaniu zaproponowano aby powołać do życia Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Morskiego, które stałoby się społecznym organem założycielskim, stymulującym i propagującym ideę utworzenia takiego muzeum. Na wniosek Stanisława Ludwiga zebrani uznali się Komitetem Organizacyjnym Towarzystwa. Wyłoniono zarząd Komitetu w składzie:

Prezes – Leonard Lazarowicz

Sekretarz – Przemysław Smolarek

Członek – Florian Wichłacz

Członek – Bolesław Polkowski

Towarzystwo podjęło kroki w celu formalnej legalizacji swojego istnienia. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w dniu 8 czerwca 1959 roku w Rejestrze stowarzyszeń i związków, pod Nr 180, prowadzonym przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku.

Przez 46 lat działalności, Towarzystwo postawiło sobie następujące cele:

  • powołanie do życia Muzeum Morskiego – 1960 r. przemianowane na Centralne Muzeum Morskie – 1972 r.
  • odbudowa i zagospodarowanie Żurawia – 1962 r.
  • powstanie Muzeum Latarnictwa w Rozewiu – 1963 r.
  • powstawanie nowych oddziałów CMM w Helu, Tczewie, „Daru Pomorza” i ” Sołdka „

6 września 1959 roku Uroczyste otwarcie w Dworze Artusa wystawy czasowej „Rozwój budowy statków”, którą w ciągu dwóch miesięcy zwiedziło ponad 30 tys. osób. Dowiodło to dużego zainteresowania Gdańszczan i turystów tego rodzaju prezentacjami. Wystawę z powodzeniem zaprezentowano w Warszawie oraz w Pradze i Brnie. Po jej powrocie do kraju część eksponatów stała się zalążkiem zbiorów przyszłego Muzeum Morskiego. Partnerem Towarzystwa przy realizacji tej wystawy było Muzeum Techniki w Warszawie. Komisarzem wystawy był Przemysław Smolarek, który opracował jej koncepcję i scenariusz.

1 października 1960 roku Powołanie Oddziału Morskiego w ówczesnym Muzeum Pomorskim. Kierownikiem tej placówki został Przemysław Smolarek.

1 stycznia 1962 roku Oddział Morski Muzeum Pomorskiego – na podstawie uchwały Prezydium WRN, pozytywnie ustosunkowującej się do wniosku złożonego przez przewodniczącego Towarzystwa, posła Floriana Wichłacza – uzyskał status samodzielnej instytucji. Siedzibą Muzeum Morskiego w Gdańsku stał się odbudowany już symbol architektury portowej – Żuraw.

1963 rok Utworzenie wraz z Urzędem Morskim w Gdyni, stałej wystawy w zabytkowej dzisiaj latarni morskiej w Rozewiu. Placówka ta przez wiele lat nadzorowana była przez legendarnego już dziś, zasłużonego dla sprawy jej rozwoju latarnika, Władysława Wzorka.

1964 rok Po roku trwania wystawy w latarni zmieniono status tego przedsięwzięcia, w wyniku czego nadzór administracyjny nad ekspozycją – nazywaną często Muzeum Latarnictwa Morskiego – przejęło Towarzystwo. W taki sposób stowarzyszenie to uzyskało podstawy do samodzielnej gospodarki i dysponowania pozyskiwanymi środkami finansowymi, które przede wszystkim przeznaczono na wspieranie działalności statutowej Muzeum Morskiego.

Utworzenie Komisji Wydawniczej. Przewodniczyli i wchodzili w jej skład specjaliści z Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Morskiego, którzy opiniowali wydawnictwa wydawane przez Muzeum Morskie. W ramach serii „Prace Centralnego Muzeum Morskiego” ukazały się do 1981 roku tomy: I. – P. Smolarek, Zabytki szkutnictwa skandynawskiego,1963; II. – J. Miciński, Polskie statki pomocnicze i specjalne 1920–1939, 1967; III. – P. Smolarek, Studia nad szkutnictwem Pomorza Gdańskiego X-XIII wieku, 1969; IV. – Z. Batorowicz, Maszoperie kaszubskie. Studium geograficzno-etnograficzne, 1971; V. – W. Arkuszewski, Wiślane statki pasażerskie XIX i XX wieku, 1973; VI. J. Miciński, Żaglowce handlowe z Rewy, 1974; VII. J. Litwin, Zabytkowe modele okrętów z Dworu Artusa w Gdańsku, 1981 i VIII. J. Trzoska, Dzieje gdańskiego statku „Fortuna” (1712–1731), 1979.

1969 rok Utworzenie Sekcji Conradowskiej Towarzystwa, której przewodniczącym został kpt. ż. w. Józef Miłobędzki. Za wiekopomną zasługę sekcji uważane jest doprowadzenie do wydania w Polsce przez Państwowy Instytut Wydawniczy wszystkich dzieł Conrada. Członkowie PKC nawiązali wiele kontaktów międzynarodowych, byli też współorganizatorami spotkania w Muzeum Morskim z Borysem Conradem, synem Józefa Conrada–Korzeniowskiego. Trwałym osiągnięciem sekcji był biuletyn wydawany pod tytułem „Informacje PKC”, którego treści miały przekazywać polskim miłośnikom Conrada najważniejsze sprawy polskiej i zagranicznej conradystyki.

6 maja 1972 roku Otwarcie oddziału Muzeum Morskiego – Muzeum Rybołówstwa w Helu, w utworzeniu, którego bardzo aktywnie uczestniczyło Towarzystwo.

7 października 1972 roku Intensywne starania Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Morskiego i dyrekcji Muzeum Morskiego w Gdańsku doprowadziły do przyznania naszej instytucji muzealnej miana Centralnego Muzeum Morskiego.

1972 rok Utworzenie na wniosek Gabriela Grocha Sekcji Historii Żeglarstwa, w której prace zadeklarowali również: Witold Bublewski, Wojciech Orszulok i Juliusz Kruszewski. Zespół ten w przyszłości miał zorganizować wystawę obrazującą historię polskiego żeglarstwa.

1975 rok Z inicjatywy kpt. ż. w. Wojciecha Babińskiego, ówczesnego dyrektora Polskiego Ratownictwa Okrętowego w Gdyni, oraz Towarzystwa Przyjaciół CMM rozpoczęto przygotowania do utworzenia kolejnego oddziału gdańskiej placówki – Muzeum Ratownictwa Morskiego w Łebie. Starania te uwieńczono powodzeniem w 1979 roku, kiedy w zabytkowym hangarze Stacji Ratownictwa w Łebie otwarto specjalistyczną ekspozycję.

21 czerwca 1977 roku Nadzwyczajne Walne Zebranie, na którym Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Morskiego zmienia swoją nazwę na Towarzystwo Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego.

16 grudnia 1978 roku Uroczyste spotkanie z okazji 20 lecia Towarzystwa. Wówczas to wojewoda Henryk Śliwowski podkreślił zasługi Towarzystwa i zwrócił uwagę na potrzebę podjęcia starań, aby w przyszłości zabezpieczyć „Dar Pomorza”, dla którego widzi miejsce w Gdańsku, przy spichlerzach. Podczas tego zebrania Towarzystwo udekorowano Złotą Odznaką „Za opiekę nad zabytkami”.

1979 rok Zarząd Towarzystwa, na wniosek Stefana Kolickiego i innych osób, powołał kolejną sekcję: Archiwum Polskich Konstrukcji Okrętowych. Nieco później nazwę tę zmieniono – w myśl podjętej 3 maja 1979 roku uchwały. Jej zapis głosił, że: Docelowym działaniem „Archiwum Polskich Statków”, jako agendy Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, jest zgromadzenie w Muzeum dokumentacji technicznej statków zbudowanych w Polsce oraz wydanie odpowiednich pozycji drukiem. Celowi temu ma służyć gromadzenie dokumentacji rysunkowej, faktograficznej i fotograficznej. W miarę możliwości gromadzone będą inne materiały, zwłaszcza modele statków i przedmioty mające charakter zabytków techniki. Patronat nad tą agendą zadeklarowała Sekcja Okrętowców Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich, a ostateczne porozumienie pomiędzy SIMP i TPCMM podpisano 10 kwietnia 1980 roku. Pieczę nad tą agendą sprawowali panowie Stefan Kolicki i Tomasz Czayka.

Powołanie sekcję Historii Rybołówstwa, a – na prośbę dyrektora P. Smolarka – jej przewodniczącym zgodził się być Konrad Ruth, który – oprócz głębokiej troski o stan wystawy w Muzeum Rybołówstwa w Helu – podjął kilka ważnych inicjatyw dla ochrony dziedzictwa rybołówstwa.

Utworzenie agendy Towarzystwa – Sekcję Koordynacji Inwestycji, która koordynowałaby w imieniu CMM prace budowlane na Ołowiance. W skład tego zespołu zaproszono – przy jednoczesnym włączeniu do zarządu Towarzystwa – panów: Henryka Śliwowskiego – byłego wojewodę gdańskiego i Bohdana Rojcewicza – zastępcę dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni. Ten drugi swoje obowiązki scedował na dyrektora technicznego UM Wiktora Trojanowskiego, który podjął się pracy na tym polu. Szczególnie owocnym okresem prac tego zespołu był 1982 rok, w którym wyświadczono CMM fundamentalną pomoc, jaką było znalezienie wykonawcy robót prac hydrotechnicznych, w tym zbudowania tak zwanej ścianki Larsena.

Lata 1981 – 1984 W okresie adaptowania s.s. „Sołdek” do celów muzealnych Towarzystwo Przyjaciół CMM aktywnie pomagało w tworzeniu struktur podobnego stowarzyszenia, które w maju 1984 r. przestało funkcjonować jako Komitet Opieki i zostało zarejestrowane jako Towarzystwo Przyjaciół Statku – Muzeum „Sołdek”. Jego przewodniczącym został prof. Jerzy Doerffer.

8 stycznia 1982 roku Utworzenie Sekcji Historii Książki Morskiej, zgłoszoną przez redaktora Stanisława Ludwiga. Wnioskodawca deklarował kierowanie tą agendą, zamierzając zaprosić do współpracy znawców literatury marynistycznej, wydawców i bibliotekarzy.

4 lipca 1985 roku Powołanie klubu hobbystów morskich, który otrzymał oficjalną nazwę: Klub Przyjaciół Morza. Sekcję tę prowadził kpt. ż. w. Stefan Brąglewicz.

28 marca 1988 roku Uroczyste obchody z okazji jubileuszu 30-lecia Towarzystwa Przyjaciół CMM. 1

3 kwietnia 1992 roku Na spotkaniu dyrektora nowej instytucji – Biura Hydrograficznego RP, Apoloniusza Łysejko, z zarządem Towarzystwa Przyjaciół – nowy administrator polskich latarń morskich nie widział formalnych przeszkód, aby wszystkie one mogły być dostępne dla zwiedzających – z zastrzeżeniem, że względy bezpieczeństwa i techniczne w danym obiekcie nie staną na przeszkodzie podjęciu takiej decyzji. Za sprawy organizowania zwiedzania latarni odpowiadać miało Towarzystwo, przed którym stanęło poważne wezwanie – przygotowania latarń, opracowania wystaw, które uatrakcyjniłyby obiekty, a także zapoznały z historią danego obiektu i jego przeznaczeniem.

Lata 1996–1997 Towarzystwo aktywnie uczestniczyło w programie przygotowań do obchodów 1000 – lecia chrztu mieszkańców Gdańska, dokonanego podczas podróży misyjnej biskupa Wojciecha, późniejszego świętego. Informacja o jego przybyciu do Gdańska w 997 roku uważana jest za najstarszą. Jednym z elementów obchodów była próba rekonstrukcji łodzi słowiańskiej z X wieku, w czym – w charakterze doradców merytorycznych – uczestniczyli pracownicy Muzeum i przedstawiciele Towarzystwa, które też w znacznym stopniu współfinansowało budowę takiej łodzi. Oficjalnie łódź zaprezentowano i poświęcono 23 kwietnia 1997 roku na Motławie.

2004 rok Sąd Rejonowy w Gdańsku XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego po rozpoznaniu w dniu 30.12.2004r. w Gdyni na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku: Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego, o zmianę danych w Krajowym Rejestrze Sądowym dla podmiotu: TP CMM postanawia wpisać w Krajowym Rejestrze Sądowym m.in., że Towarzystwo Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego posiada status organizacji pożytku publicznego.

Uruchomienie w grudniu 2004 roku strony internetowej www.tpcmm.pl

2006 rok 29 lipca zorganizowano obchody 100-lecia latarni morskiej w Stilo, zrekonstruowano zniszczoną podczas okupacji tablicę pamiątkową, poświęconą Stefanowi Żeromskiemu, jaka znajdowała się na budynku latarni morskiej w Rozewiu oraz udostępniono do zwiedzania zabytkową maszynownię, znajdującą się obok tej latarni. Wprowadzono dla wszystkich, którzy odwiedzili latarnie morskie, możliwości zdobycia Turystycznej Odznaki Miłośnika Latarń Morskich „BLIZA”.

2007 rok Członkowie Towarzystwa spotkali się na jednodniowej wycieczce do Muzeum Wisły w Tczewie, do najnowszego oddziału CMM – Muzeum Zalewu Wiślanego w Kątach Rybackich i do latarni morskiej w Krynicy Morskiej.

Delegacja Towarzystwa i CMM uczestniczyła w III Forum Dziedzictwa Kulturowego Krajów Nadbałtyckich, które we wrześniu odbywało się w Wilnie. Podczas specjalnej sesji, poświęconej doświadczeniom instytucji społecznych w organizowaniu ruchu turystycznego, prezes Towarzystwa dr Fryderyk Tomala przedstawił osiągnięcia TPCMM w tym zakresie.

Towarzystwo zorganizowało konkurs fotograficzny pt. „Polskie latarnie morskie w obiektywie”. Ilość nadesłanych prac przekroczyła oczekiwania. 19 listopada 2007 r. komisja oceniała prawie 300 nadesłanych zdjęć wykonanych przez 71 uczestników konkursu.

30 sierpnia w Zamku Królewskim w Warszawie, odbyła się uroczystość ogłoszenia wyników i wręczenia nagród XI edycji konkursu „Modernizacja Roku 2006”. Budynek „Starej maszynowni” otrzymał nagrodę ogólnopolskiego czasopisma budowlanego „ROM-DOM”. W uzasadnieniu przyznania nagrody czytamy: „Nagroda honoruje upór i zdecydowanie w procesie dostosowania budynku starej maszynowni do nowych funkcji muzeum, w którym można zapoznać się z blisko 100-letnimi urządzeniami wytwarzającymi prąd elektryczny”.

2008 rok W miesiącu październiku zorganizowano, wspólnie z Dyrekcją Centralnego Muzeum Morskiego, wyjazd szkoleniowo – edukacyjny do muzeów zajmujących się tematyką morską, w południowej Szwecji – Kalmarze i Karlskronie. W wyprawie promowo – autokarowej wzięło udział 50 członków Towarzystwa oraz pracowników CMM.

Kulminacją obchodów 50 lecia TPCMM była uroczystość, która odbyła się w siedzibie CMM w dniu 21 listopada. Tego dnia, do sali konferencyjnej Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, przybyło, na zaproszenie władz TP CMM oraz Dyrekcji CMM, wielu gości, w tym liczne grono naszych członków i sympatyków, przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, władz samorządowych oraz zaprzyjaźnionych instytucji i towarzystw. Wydano okolicznościowe wydawnictwo pt. „Pół wieku w służbie dziedzictwa morskiego”. Autorami publikację przygotowanej pod redakcją p. Pawła Janikowskiego są Fryderyk Tomala, Zygmunt Sójka, Tomasz Czayka, Jerzy Jasiuk, Jerzy Litwin, Apoloniusz Łysejko, Andrzej Zbierski i Teresa Boguszewska. W książce tej opisano historię i dokonania TPCMM na rzecz Centralnego Muzeum Morskiego i ochrony obiektów kultury morskiej na przestrzeni 50 lat oraz plany Towarzystwa na kolejne lata aktywnej działalności., Wybito okolicznościowy medal „Przyjacielowi Centralnego Muzeum Morskiego”. Medal, według projektu artystki rzeźbiarki pani Dobrochny Surajewskiej, wybiła Mennica Państwowa.

W końcu 2008 roku uruchomiono sklep internetowy na stronie www.tpcmm.pl. Umożliwia on zainteresowanym nabywanie przez okrągły rok m.in. wydawnictw książkowych, pocztówek i folderów dotyczących historii oznakowania nawigacyjnego i latarni morskich.

2009 rok Rozpoczęto prace zmierzające do wydania publikacji dotyczącej statków i okrętów zwodowanych we wszystkich polskich stoczniach po roku 1980, która zamknęłaby cykl obejmujący okres od czasów zakończenia II Wojny Światowej aż po czasy współczesne.

Przedstawiciele władz TP CMM uczestniczyli w konferencji państw nadbałtyckich w Kłajpedzie na Litwie. Zarząd podsumował efekty wyjazdu do Kłajpedy, na konferencję muzealników basenu Morza Bałtyckiego, stwierdzając, że był on bardzo owocny zarówno pod względem organizacyjnym jak i poznawczym. Członkowie władz Towarzystwa mogli przyjrzeć się z bliska działalności litewskiego muzeum morskiego, zapoznać z osiągnięciami muzealników morskich z różnych krajów a także nabrać doświadczenia w organizacji uroczystości jubileuszowych, co jest rzeczą niezmiernie ważną w kontekście obchodów 50-lecia CMM w 2010 r. Jednocześnie wizyta umożliwiła osobistą prezentację nowego projektu Towarzystwa, nazwanego roboczo „Bliza International”,

Uczestniczenie przedstawicieli władz Towarzystwa w dniu 10 października 2009 w uroczystym odnowieniu chrztu najsłynniejszej polskiej fregaty „Daru Pomorza” oraz udział w konferencji poświęconej historii tej jednostki w 100 – lecie jej wodowania, która miała miejsce w dniu 12.10.1909 r.

Zorganizowanie dla członków TPCMM, w dniu 20 sierpnia, wycieczki do Elbląga i Fromborka, w której uczestniczyło ponad 100 osób.

2010 rok Nominacja Towarzystwa Przyjaciół CMM do Tytułu Mecenasa Kultury Gdańska za rok 2009. Tytuł ten zdobyła firma ENERGA S.A. Ogłoszenie laureatów odbyło się w dniu 25 lutego podczas gali w teatrze Wybrzeże w Gdańsku.

Podpisanie w dniu 7 maja Umowy Intencyjnej z władzami samorządowymi Gminy Choczewo dotyczącej realizacji idei Towarzystwa tj. budowy Parku Miniatur Latarni Morskich BLIZARIUM.

Uczestniczenie przedstawicieli Towarzystwa 13 lipca w uroczystości upamiętniającej 80 rocznicę podniesienia biało – czerwonej bandery na żaglowcu „DAR POMORZA”.

Udział w dniu 11 sierpnia członków Towarzystwa wraz z osobami towarzyszącymi w kolejnej wycieczce edukacyjno – turystycznej. Tym razem celem była latarnia morska w Ustce i Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku ze zbiorami obrazów Ignacego Witkiewicza. W całodniowej wycieczce wzięła udział rekordowa ilość uczestników – 110 osób.

W dniach 8 – 11 września w stolicy Łotwy – Rydze, odbyło się kolejne spotkanie muzealników i animatorów ruchu turystycznego w krajach basenu Morza Bałtyckiego, na 4-tym Forum Dziedzictwa Kulturowego Krajów Nadbałtyckich. W roku bieżącym odbywało się ono pod kątem prezentowania przez uczestników najważniejszych aspektów organizacyjnych turystyki kulturowej. W ramach tego Forum przedstawiono najciekawsze przykłady lokalnych, regionalnych i ponadregionalnych projektów rozwijających turystykę kulturową w rejonie Bałtyku. Towarzystwo Przyjaciół CMM na Forum reprezentowali: dr Fryderyk Tomala, Teresa Boguszewska i Apoloniusz Łysejko. Prezes w referacie zaprezentował założenia do Międzynarodowej Odznaki Turystycznej „Bliza International“. Projekt odznaki zakłada rozwijanie oferty turystycznej państw Morza Bałtyckiego w celu rozwoju lokalnej i regionalnej aktywności społecznej w obiektach muzealnych i zabytkowych obiektach nawigacyjnych jakimi są latarnie morskie.

W dniu 10 grudnia w spichlerzach na Ołowiance w Gdańsku, miała miejsce kulminacja obchodów 50-lecia działalności Centralnego Muzeum Morskiego. Z tej to okazji do siedziby muzeum przybyło wielu znamienitych gości, zarówno ze świata polityki, gospodarki jak i kultury, że wymienimy tylko niektórych: marszałek Senatu RP p. Bogdan Borusewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury p. Anna Wypych – Namiotko, delegat Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego p. Małgorzata Bociąga, poseł na Sejm RP p. Jan Kulas, wicewojewoda pomorski p. Michał Owczarczak, prezydent Gdańska p. Paweł Adamowicz, jak również dyrektorzy pokrewnych jubilatowi instytucji, przedstawiciele służb mundurowych oraz instytucji cywilnych współpracujących na co dzień z CMM, a także liczna grupa pracowników muzeum i delegaci stowarzyszeń działających na rzecz jubilata, w tym oczywiście władze Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego z Prezesem p. Fryderykiem Tomalą na czele.

Po kilkuletnich staraniach Zarząd TP CMM pozyskał do użytkowania, dzięki rozszerzeniu porozumienia z Urzędem Morskim w Gdyni, kolejny obiekt wchodzący w skład placówki Latarnia Morska w Rozewiu. Jest to budynek po dawnej stodole, w którym, po nieodzownym remoncie i modernizacji, urządzona zostanie sala wystawowo – koncertowa oraz nowe pomieszczenie kasowe. Planowany termin oddania obiektu do dyspozycji turystów to przełom czerwca – lipca 2011 r.

2011 rok Zorganizowano konkurs dotyczący dokumentowania przez turystów w formie pisemnej lub filmowej zwiedzania latarń morskich i zdobywania odznaki „Bliza albo Bliza International” Rozewie powiększyło ofertę dla osób odwiedzających to miejsce.

5 sierpnia w obecności zaproszonych gości, członków Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego i licznie przybyłych turystów, budynek „Stodoły” uroczyście udostępniono mieszkańcom i turystom do zwiedzania. Najbardziej kulminacyjny punkt gali poprzedziły wystąpienia podsekretarz stanu w MI pani Anny Wypych-Namiotko, która podkreśliła wagę dokonanej rewitalizacji w zespole zabytkowym latarni Rozewie, a następnie właścicielki „Galerii Klucznik” pani Anny Klucznik, która przedstawiła autora obrazów i otworzyła wernisaż akwarel marynistycznych artysty malarza Michała Adamczyka. Uroczystego przecinania wstęgi dokonywali kolejno: prof. Witold Andruszkiewicz, Anna Wypych-Namiotko, Sławomir Brodziński, Maria Dyrka, Fryderyk Tomala, Grażyna Cern, Poseł Jan Kulas, Wojciech Dettlaff, a zakończył razem z dziećmi Tymonem i Antonim, synami Grzegorza Walczukiewicza ze Związku Miast i Gmin Morskich, Andrzej Królikowski.

Podczas specjalnie zorganizowanego w dniu 4 października okolicznościowego spotkania, członkowie Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego oraz licznie zgromadzeni Goście uczcili podwójny jubileusz prof. zw. dra hab. Zygmunta Sójki, honorowego prezesa Towarzystwa: • jubileusz dziewięćdziesiątych urodzin oraz • jubileusz czterdziestolecia aktywnej działalności w TP CMM.

Zorganizowanie wycieczki dla członków TPCMM do Niemiec, która odbyła się w dniach 12 – 15 października.

2012 rok Jury, które zebrało się w siedzibie Centralnego Muzeum Morskiego, przyznało następujące nagrody w konkursu pt.: Dokumentowanie przez turystów w formie pisemnej lub filmowej zwiedzania latarń morskich i zdobywania odznaki „Bliza albo Bliza International”. Wyniki konkursu literackiego: I nagroda: p. Barbara Cieślawska – „Karolek mnie namusił” II nagroda: p. Klaudia Żwaka – „Szlakiem świetlików polskiego wybrzeża” III nagroda: p. Iwona Dominiczak – „Ślepej kurze ziarno” Wyniki konkursu filmowego: Jury przyznało tylko II nagrodę dla p. Marcina Plichty za film pt. „Gdańskie latarnie morskie”

W dniu 10 lutego w Pucku odbyły się uroczystości 92. rocznicy zaślubin Polski z morzem. Na miejski rynek przybyli mieszkańcy oraz wielu zaproszonych gości – przedstawiciele władz państwowych, kościelnych, samorządowych, wojska, uczelni wyższych, szkół oraz przedstawiciele naszego Towarzystwa z p. Fryderykiem Tomalą na czele. Po powitaniu wszystkich uczestników uroczystości przez Burmistrza miasta Puck p. Marka Rintza, zostały wręczone Pierścienie Hallera nadane przez Ligę Morską i Rzeczną. Po nabożeństwie w porcie rybackim zostały wręczone odznaczenia i wyróżnienia m.in. Krzyż Pro Mari Nostro, ze śmigłowca Marynarki Wojennej RP, złożono wieniec na zamarznięte wody Zatoki Puckiej, następnie uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty przy obelisku ku czci dowódcy Błękitnej Armii.

W dniach 26 – 27 kwietnia odbyły się uroczystości otwarcia Ośrodka Kultury Morskiej – z udziałem Podsekretarz Stanu w MKiDN Moniki Smoleń oraz Podsekretarz Stanu w MKiDN Małgorzaty Omilanowskiej. Wśród uczestników tych uroczystości byli również członkowie naszego Towarzystwa z prezesem p. Fryderykiem Tomalą na czele. OKM CMM należy do najnowocześniejszych instytucji muzealnych w Polsce. Jerzy Litwin, dyrektor CMM, stwierdził, że nowy ośrodek, w odróżnieniu od innych oddziałów muzeum, będzie pełnił funkcję przede wszystkim nowoczesnej placówki edukacyjnej, szczególnie – dla dzieci i młodzieży szkolnej.

W dniu 31 lipca TPCMM podpisało z Urzędem Morskim w Gdyni Umowę Użyczenia, w której określono zasady użyczenia m.in. obiektów latarni morskich w celu udostępnienia ich do zwiedzania.

W dniach 23 – 24 sierpnia członkowie Towarzystwa Przyjaciół CMM wzięli udział w kolejnej krajoznawczo – edukacyjnej wycieczce, zorganizowanej przez Zarząd, tym razem do Płocka i Torunia, gdzie mieli okazję zapoznać się z bogatymi zbiorami dzieł sztuki – malarstwa i rzeźby oraz architektury sakralnej, ludowej i użytkowej.

2013 rok Z inicjatywy Zarządu członkowie i sympatycy Towarzystwa Przyjaciół CMM w szczególny sposób uczcili w tym roku kolejne, już 13-te, Międzynarodowe Święto Latarni Morskich. Otóż wybrali oni się na wycieczkę do dwóch latarni morskich, w Rozewiu i Stilo, aby odwiedzić w tym dniu pracowników latarń morskich – latarników oraz same solenizantki, czyli latarnie. Pogoda dopisała, humory także, a i latarnie dostosowały się do świątecznego nastroju, przywdziewając świąteczne szaty – kolorowe chorągiewki kodów flagowych powiewające od stóp – fundamentów do głowy czyli laterny.

W dniach 7 – 10 października odbyła się wycieczka członków TP CMM do Kłajpedy.

Wydanie przez TPCMM monografii Prezesa Honorowego Towarzystwa pt. Mikrofon, scena i dziedzictwo morskie: prof. dr hab. Zygmunt Sojka” autorstwa Henryka Spigarskiego. 2

9 października Towarzystwo podpisało porozumienie o współpracy z Akademią Marynarki Wojennej w Gdyni. Podpisy pod dokumentami złożyli Prezes i Wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół CMM dr Fryderyk Tomala i Teresa Boguszewska oraz Rektor-komendant AMW kontradmirał dr inż. Czesław Dyrcz. Porozumienie, którego inicjatorem był członek naszego Towarzystwa Profesor Antoni F. Komorowski ma obejmować prowadzenie wspólnych projektów badawczych dotyczących problematyki, którą zajmuje się AMW i Towarzystwo w ramach ochrony dziedzictwa morskiego. Nadzór nad realizacją porozumienia ze strony TPCMM sprawować będzie wiceprezes Apoloniusz Łysejko. Porozumienie z AMW o współpracy kulturalnej, naukowej i środowiskowej podpisał także dyrektor CMM dr inż. J. Litwin. Komendanci AMW obecny i wcześniejszy (Dyrcz i Komorowski) zapoznali uczestników podpisania porozumień z ekspozycją obrazów o tematyce marynistycznej. Obrazy pochodzą z darów przekazywanych Akademii.

Kulminacją obchodów 55 lecia istnienia Towarzystwo Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego była uroczystość, która odbyła się 9 grudnia. Z tej okazji w sali konferencyjnej Centralnego Muzeum Morskiego odbyła się uroczystość, na którą przybyli członkowie Towarzystwa i zaproszeni goście. Zebranych witała na ekranie strona tytułowa albumu „PRZYJACIELE DLA MUZEUM”, wydanego z okazji jubileuszu. Wśród zaproszonych gości, którzy uczestniczyli w spotkaniu byli m.in.: Pani Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Profesor Małgorzata Omilanowska, Dyrektor Muzeum dr inż. Jerzy Litwin, Przewodniczący Rady Muzeum Profesor dr hab. inż. Bolesław Mazurkiewicz, Honorowy Prezes Polskiego Towarzystwa Nautologicznego Profesor kpt. ż. w. Daniel Duda, Profesor Witold Andruszkiewicz, Honorowy Prezes Stowarzyszenia Kapitanów kpt. ż. w. Leszek Górecki, Prezes Stowarzyszenia Kapitanów Ż.W. Stefan Krella, Pastor Zboru Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego ksiądz Wawrzyniec Markowski, Prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu komandor Marek Padjas i przedstawiciel Urzędu Morskiego w Gdyni Andrzej Małkiewicz. Pani Wiceminister uhonorowała Towarzystwo i zasłużonych członków medalami i odznaczeniami przyznanymi przez Ministra Zdrojewskiego. Towarzystwo Przyjaciół CMM, w uznaniu dla dokonań i osiągnięć w dziedzinie ochrony oraz popularyzacji dziedzictwa morskiego otrzymało srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, natomiast pan Apoloniusz Łysejko brązowy medal „Zasłużony  Kulturze Gloria Artis”. Pani Wiceminister w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego podziękowała członkom Towarzystwa, za wierność i wytrwałość w działaniach, uznając je za ewenement w skali kraju, a nawet i Europy. W jej ocenie magia morza sprawiła przywiązanie ludzi do morza i stowarzyszenia na całe swoje zawodowe życie. Kończąc swoją wypowiedź Pani Wiceminister poinformowała o decyzji, jaką podjął Minister KiDN w dniu 9 grudnia 2013 r.”Mam dla Was dwie wiadomości. Ta zła mówi, że będziecie musieli zmieniać swoje loga, … . Ta dobra mówi, że od dzisiaj nazywacie się Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku”. Wiadomość o zmianie nazwy została przyjęta z wielkim aplauzem przez zebranych. Dyrektor Litwin, który w swoim wystąpieniu podkreślił, że to wielki zaszczyt, iż zostaliśmy uznani za godnych miana Muzeum Narodowego. Minister Bogdan Zdrojewski docenił w ten sposób nasze osiągnięcia – poinformował dyrektor muzeum. Podkreślił także znaczenie Towarzystwa dla Muzeum i podziękował za okazane wieloletnie wsparcie m.in. w tej sprawie.

2014 rok W dniu 31 stycznia odbyło się Spotkanie Noworoczne Członków i Sympatyków TPCMM

W miesiącu marcu odbyły się prelekcje pt. „Latarnie morskie mierzei helskiej” w Bibliotece na Zaspie, „Polskie latarnie morskie” w Bibliotece na Zaspie oraz spotkanie z młodzieżą szkolną w Żukowie, realizującą program Marszałka Województwa Pomorskiego pt. „Złap wiatr w pomorskie żagle wiedzy” W kwietniu odbyła się kolejna prelekcja pt. „Polskie latarnie morskie” w Bibliotece na Zaspie

W maju otwarto wystawę fotogramów latarń morskich Bogumiły i Stanisława Składanowskich w Sali Wystawowej „Stodoła” w Rozewiu.

Kolejna prezentacja o latarniach morskich wygłoszona w maju w Bibliotece Miejskiej im. Augustyna Necla w Kosakowie

W dniu 26 maja odbyło się Walne Zebranie Członków (główny punkt zmiana nazwy Towarzystwa w wyniku zmiany nazwy Muzeum i zmiany w Statucie). W maju wręczono nagrodę dla wiceprezes Towarzystwa p. Teresy Boguszewskiej od Prezydenta Miasta w podziękowaniu za pełną zaangażowania działalność na rzecz TPNMM.

W maju wiceprezesa Towarzystwa p. Apoloniusz Łysejko uczestniczył w XII Konferencji Polskiego Muzealnictwa połączone z wygłoszeniem informacji o działalności Towarzystwa.

W czerwcu otwarto wystawę Aido Jurkstasa z Litwy w Sali Wystawowej „Stodoła” w Rozewiu.

W czerwcu prezentowano również w Blizarium Rozewskim 12 modeli latarń morskich wykonanych przez uczniów szkoły w Żukowie, realizującej program Marszałka Województwa Pomorskiego pt. „Złap wiatr w pomorskie żagle wiedzy” W lipcu odbyła się wizyta u Konsula Litwy w celu przekazania informacji o wystawie Latarnie Morskie Pribaltiki Aido Jurkstasa w Rozewiu.

W lipcu odbył się rejs Specjalny w ramach Baltic Sail Gdańsk 2014 r. pt. „Ochrona i popularyzacja dziedzictwa morskiego Gdańska i okolic” .

W dniu 2 sierpnia, w ramach Światowego Dnia Latarnictwa, odbyła się wycieczka do latarni Rozewie na wernisaż wystawy marynistów. W tym dniu w Stilo nastąpiło odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej R. Łozickiemu oraz II piknik Muzyczny.

We wrześniu otwarto w Rozewiu wystawę obrazów marynistów z grupy Aleksandra Skotarczaka.

W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2014 we wrześniu w NMM wygłoszenie przez dyrektora NMM dr. Jerzego Litwina referatu nt. Działania TP NMM w zakresie upowszechniania dziedzictwa morskiego przygotowanego przez Prezesa Towarzystwa.

W dniach 14 – 17 października odbył się wyjazd edukacyjno – krajoznawczy dla członków TPNMM szlakiem muzeów w Gnieźnie, Poznaniu, Bydgoszczy i Świeciu.

W grudniu TPNMM zorganizowało konkurs studencki na projekt koncepcyjny dobudowy windy dla osób niepełnosprawnych do wieży latarni morskiej Rozewie II.

19.12.2014 r. – Otwarcie wystawy Lux in Tenebris: Wystawa „Lux in tenebris. Światło w ciemnościach” została przygotowana przez Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku przy współpracy z Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku. Ekspozycja współfinansowana jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Za projekt aranżacji wystawy oraz jej realizację odpowiada Grzegorz Domowicz z firmy DADO s.c. Dakszewicz Domowicz z Gdańska. Patronat nad wystawą objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Prezydent Miasta Gdańska, Paweł Adamowicz. „Lux in tenebris” – „Światło, które w ciemności świeci, a ciemność jej nie ogarnia”, to fragment ewangelii św. Jana mówiący o przyjściu Jezusa na świat. To także parabola podkreślająca, że światłość i noc, biel i czerń to dwie uzupełniające się wartości. Blask i ciemność to również tło tej wystawy. Ekspozycja składa się z dwóch części i mieści się na parterze siedziby Spichlerzy na Ołowiance. Część czarna pokazuje „ciemną” stronę funkcjonowania prawa nadbrzeżnego. – Zgodnie z nim wyrzucone przez morze przedmioty i statki mogły stać się własnością właściciela brzegu lub ich znalazców. Na brzegu rozpalano fałszywe światła, by sprowokować rozbicie statku, łupiono jednostki i mordowano załogi. Atrakcją tej części wystawy jest stereoskopowa animacja, która pokazuje walkę statku handlowego z żywiołem morskim – Dzięki specjalnym okularom 3D zwiedzający mogą odnieść wrażenie, że są obserwatorami katastrofy morskiej. Starannie zaprojektowana ekspozycja oraz równowaga w doborze multimediów doskonale buduje nastrój wystawy. Dzięki współpracy z placówkami muzealnymi z kraju i ze Szwecji na „Lux in tenebris” znalazły się wyjątkowe eksponaty. Jednym z nich jest oryginalny dokument z 1253 roku, wystawiony przez arcybiskupa Livonii, Estonii i Prus Alberta Suerbeera. Arcybiskup grozi karami rabusiom za rabowanie rzeczy wyrzuconych przez morze z rozbitych podczas burzy statków kupieckich. Druga – „jasna” część wystawy „Lux in tenebris” poświęcona jest latarniom morskim i ich historii. – Wśród eksponatów znajdziemy tu modele antycznych latarni w Aleksandrii, makiety ze Stilo, Rozewia i Helu oraz obecne gdańskie światło, umieszczone w wieży nad kapitanatem portu. Niezwykłym eksponatem jest zrekonstruowana latarnia dźwigniowa z XVII w – żuraw z ramieniem, na którym podwieszano kosz z rozżarzonym węglem. Dominantą jasnej sali jest laterna: wnętrze latarni, w której można podziwiać panoramę z pięciu obiektów: Stilo, Rozewia, Helu, Wisłoujścia i Krynicy Morskiej – wyświetlaną na ekranach. – Latarnie morskie to niezwykłe budowle. Połączenie ich formy, funkcji, tego, że ilustrują historię materialnego rozwoju cywilizacji ludzkiej oraz że czuwały i w dalszym ciągu czuwają nad losem żeglarzy jest fascynujące. Także rola latarni dla bezpieczeństwa transportu jest ogromna. Część wystawy poświęcona jest także służbom ratowniczym na morzu: Polskiemu Ratownictwu Okrętowemu i Morskiej Służbie Poszukiwania i Ratownictwa. Ważnym elementem ekspozycji są makiety dotykowe: wystawa „Lux in tenebris. Światło w ciemnościach” przystosowana jest także dla osób niedowidzących. Na wystawie znalazły się makiety wieży – latarni w Twierdzy Wisłoujście z 1482 r., latarni morskiej w Rozewiu oraz makieta dotykowa XX-wiecznej latarni morskiej w Helu – Elewacja XX-wiecznej latarni w Helu jest prosta i pozbawiona dodatkowych szczegółów architektonicznych. W przypadku makiety dotykowej jest to ważne i ułatwia jej odbiór przez osoby niewidome i niedowidzące. Jednym z najciekawszych eksponatów na wystawie jest galion, czyli figura dziobowa ze statku „Georg”, należącego do gdańskiego kupca i armatora Georga Lincka. Statek ten zatonął koło Skagen w 1857 r. Przedstawia mitologiczną postać młodego mężczyzny w przepasce biodrowej. Jako depozyt muzeum w Göteborgu figura wróciła na czas trwania wystawy do Gdańska. Wystawa otwarta jest do 28 września 2015 r.

2015 rok 31 stycznia odbyło się spotkanie noworoczne, członków i sympatyków TPNMM, w Rozewiu (zaprezentowano latarnię Rozewie II po remoncie – jeszcze bez soczewki).

W lutym Zarząd TPNMM złożył do Narodowego Instytutu Dziedzictwa wniosku w konkursie „Zabytek Zadbany”, na obiekt dawnej stodoły, zabytkowy budynek gospodarczy dla rodzin latarników, wyremontowany i zaadaptowany przez Towarzystwo w 2011 r. na salę wystawową „Stodoła” w Rozewiu.

W lutym również złożono wniosku TP NMM do Prezydenta m. Gdańska o uhonorowanie nagrodą w dziedzinie kultury „Splendor Gedanensis” zespołu pomysłodawców i organizatorów wystawy „Lux in tenebris” .

W marcu Władze Towarzystwa omówiły rezultaty konkursu na koncepcję wizualną windy przy latarni morskiej Rozewie II, która ułatwi w szczególności seniorom oraz osobom niepełnosprawnym ruchowo oglądanie panoramy morza, przeprowadzonego wśród studentów Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej oraz kolejność dalszych działań, zmierzających do wykonania dokumentacji projektowo – wykonawczej.

W marcu Zarząd z dużą satysfakcją przyjął pozytywną opinię w sprawie budowy windy, otrzymaną od Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Kolejną decyzją Zarządu w sprawie przyszłości nieczynnej latarni morskiej było upoważnienie projektanta p. Barbary Modzelewskiej do reprezentowania TP NMM w instytucjach i urzędach w sprawach związanych z uzyskaniem zgody na zmianę sposobu użytkowania tejże latarni. Zmiana ta jest nieodzowna do realizacji planów Towarzystwa dot. udostępnienia zwiedzającym kolejnego zabytkowego obiektu w Blizarium Rozewskim.

W marcu Towarzystwo przystąpiło do projektu skupiającego instytucje i stowarzyszenia krajów nadbałtyckich. p. Robert Domżał został koordynatorem projektu z ramienia TPNMM, który zapoznał Władze Towarzystwa ze szczegółami rejsu norweskiego statku MS „Gamle Oksoy” latem 2016 r. Statek zostanie wyczarterowany przez instytucje i stowarzyszenia krajów nadbałtyckich i żeglować będzie z wystawami czasowymi po wodach Bałtyku, zawijając do kilkunastu portów, w tym Gdańska. Podczas dyskusji ustalono, że NMM i Towarzystwo mogą, na potrzeby rejsu i nie tylko, stworzyć wystawę dot. latarń morskich wraz z filmem o latarniach. Ponieważ jest to świetna okazja do promowania działalności za granicą Zarząd wspólnie z dyrektorem NMM postanowili o powołaniu specjalnego zespołu ds. przygotowania materiałów i harmonogramu prac. W skład zespołu weszli: R. Domżał, W. Ronowski, A. Łysejko, D. Chełkowski i L. Boroś.

Współorganizacja w dniach 16 – 18 kwietnia Międzynarodowej Konferencji „The History of Maritime Technology Conference”, poświęconej problemom historii techniki morskiej, w salach NMM. Zarząd podjął decyzję o wzięciu w niej udziału i wystąpieniu wiceprezesa p. A. Łysejki z okolicznościowym referatem pt. „Historia i przyszłość latarni morskiej Rozewie II”

W kwietniu Zarząd złożył wniosek konkursowy w konkursie na „Wydarzenie Historyczne Roku” ogłoszonego przez Muzeum Historii Polski w Warszawie. Przedmiotem wniosku jest wystawa „Lux In tenebris. Światło w ciemnościach”, a jego zakres oprócz opisu projektu zawiera uzasadnienie, działania edukacyjne związane z wystawą oraz linki do materiałów multimedialnych prezentujących tę wystawę. Muzeum Historii Polski już po raz ósmy zorganizowało konkurs na „Wydarzenie Historyczne Roku”, a jego celem jest uhonorowanie organizatorów i twórców najciekawszych przedsięwzięć historycznych minionego roku w trzech kategoriach tj. wydarzenie (np. festiwale, imprezy plenerowe, konferencje i sympozja, rekonstrukcje historyczne itp.), wystawy oraz edukacja i multimedia. Termin zgłaszania wniosków upływa 12 kwietnia 2015 r. i Zarząd upoważnił p. Roberta Witkowskiego do dokonania formalnego zgłoszenia wystawy „Lux In tenebris” do konkursu na „Wydarzenie Historyczne Roku 2014”. Organizator konkursu postanowił, że jego rozstrzygnięcie odbędzie się w dwóch etapach tj. w I etapie, który trwać będzie do 17 kwietnia, komisja konkursowa wybierze po trzy projekty w każdej kategorii. Ostateczną decyzję w II etapie Plebiscytu podejmą internauci w drodze ogólnodostępnego głosowania, które trwać będzie do 20 maja 2015 r.

Omówiono z Prezesem Fundacji „Sprawni Inaczej” szczegóły przygotowań do wystawy czasowej w Sali Wystawowej „Stodoła” w Rozewiu prac artystów niepełnosprawnych – podopiecznych Fundacji. Wystawa odbyła się w dniach od 28 maja do 30 czerwca br. Zatwierdzono projekt zaproszenia na to wydarzenie oraz ustalono, że w wernisażu udział weźmie delegacja władz Towarzystwa, artyści i władze Fundacji oraz zaproszeni goście – przedstawiciele władz samorządowych i instytucji współpracujących z TP NMM i Fundacją.

Uczestnictwo, w maju, TPNMM w osobie p. L. Borosia w konferencji, w Muzeum Narodowym w Krakowie, poświęconej wykorzystywaniu szans w dostępie do środków unijnych oraz dotacji samorządowych, przyznawanych na działalność stowarzyszeń na rzecz seniorów i osób niepełnosprawnych, na przykładzie Towarzystwa Przyjaciół tamtejszego Muzeum Walne Zebranie Członków TP NMM odbyło się 19 czerwca 2015 r.

4 lipca – wernisaż wystawy obrazów i fotogramów o tematyce marynistycznej, na którą składają się prace autorstwa pp. Zbigniewa Świercza i Tomasza Degórskiego, Zarząd podjął decyzję o zorganizowaniu w tym dniu wycieczki dla członków Towarzystwa. Wystawa zatytułowana „Odcienie morza” będzie czynna dla zwiedzających zabytkowe obiekty latarni morskiej w Rozewiu do 31 lipca.

W lipcu na wniosek p. Apoloniusza Łysejki Zarząd podjął decyzję o wybiciu nowego medalu honorowego „Przyjacielowi Narodowego Muzeum Morskiego”. Do pracy nad przygotowaniem projektu i rozmów z projektantem upoważniono wnioskodawcę. Wzorem do prac powinien być dotychczasowy medal, wybity na 50-lecie TP NMM. Zdaniem dyrektora NMM, dr. inż. Jerzego Litwina, na rewersie powinny być umieszczone 2 latarnie morskie w Rozewiu, natomiast awers pozostałby taki sam, czyli widok Żurawia, a zmienione musiałby być z obu stron napisy, z uwagi na zmianę nazwy Muzeum i, co za tym idzie, Towarzystwa.

W związku z prośbą Klubu Matek Chrzestnych Statków Armatorów Pomorza Gdańskiego – w lipcu Zarząd podjął decyzję o wsparciu działań tego stowarzyszenia, przy realizacji wystawy „Matki i statki”, kwotą 2.000 złotych.

Po zapoznaniu się z treścią pisma p. Wacława Lipca – kierownika Obwodu Ochrony Wybrzeża w Lubiatowie – do dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni w sprawie ewentualnego udziału Towarzystwa w remoncie i przystosowaniu obiektu starej maszynowni w Stilo do celów służbowych i edukacyjnych – w lipcu Zarząd zajął negatywne stanowisko w przedmiotowej sprawie z uwagi posiadaną ekspertyzę techniczną obiektu informującą o bardzo złym stanie technicznym budynku starej maszynowni w Stilo oraz na brak środków finansowych na tego typu działania. O stanowisku tym poinformowany został pisemnie dyrektor UM.

Zorganizowanie dla członków Towarzystwa, 8 sierpnia, III Pikniku muzycznego pod latarnią morską w Stilo. W drodze do tamtejszej latarni morskiej uczestnicy wycieczki odwiedzą też Rozewie, gdzie obejrzą nową wystawę obrazów marynistycznych, prezentowanych przez malarzy z grupy Aleksandra Skotarczaka.

W sierpniu odbyło się spotkanie Zarządu z pp. Barbarą Modzelewską, Romanem Urbanowiczem i Tadeuszem Szmytke. W rozmowie uczestniczył także p. Jan Rutkowski z firmy „Techwind”, specjalizującej się w realizacji nietypowych projektów wind. W rezultacie wnikliwej i obszernej dyskusji Zarząd postanowił o zawarciu umowy na opracowanie kompleksowej dokumentacji projektowo – technicznej, obejmującej poszczególne etapy prac: a) projekt zmiany sposobu użytkowania wieży latarni morskiej Rozewie II, pozwalający na udostępnienie jej do zwiedzania już w przyszłorocznym sezonie turystycznym, b) projekt budowlano – wykonawczy windy, wraz z pozwoleniem na budowę, która ułatwi w szczególności seniorom oraz osobom niepełnosprawnym ruchowo oglądanie panoramy morza z obiektu Rozewie II.

We wrześniu Zarząd omówił i uzgodnił program pobytu na Wybrzeżu 50-osobowej grupy niepełnosprawnych ze Świebodzina. Przyjazd zaplanowany został na piątek 18 września 2015 r. do Pucka. W tym samym dniu p. A. Łysejko oprowadzi tę grupę po Blizarium Rozewskim. Następnego dnia Goście zwiedzą Stocznię Gdańską i Salę BHP oraz Muzeum Solidarności, po czym przybędą na Ołowiankę i zwiedzać będą wystawę „Lux In tenebris”. Na zakończenie ich pobytu odbędzie się spotkanie w OKMie z udziałem przedstawiciela NMM i Prezesa Towarzystwa.

Wizyta w Trójmieście i placówkach NMM grupy muzealników z Muzeum Narodowego w Sztokholmie i Muzeum Morskiego w Karlskronie, która miała miejsce 21 września. Pamiętając o serdecznym przyjęciu przez Szwedów wycieczki Towarzystwa, która miała miejsce kilka lat temu, Zarząd postanowił o sfinansowaniu, w trakcie tego dnia, poczęstunku dla szwedzkiej grupy liczącej ok. 25 osób, i ich polskich przewodników.

W związku z nadesłaną we wrześniu propozycją Przewodniczącego Rady oraz Wójta Gminy Jaworze o desygnowanie do Rady Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej przedstawiciela Towarzystwa, Zarząd podjął jednomyślną decyzję o zaproponowaniu uczestnictwa w tym szacownym gremium p. dr. Fryderykowi Tomali, Prezesowi TP NMM, który tę propozycję przyjął.

Uczestnictwo przedstawicieli Towarzystwa w Konferencji archeologicznej NMM w dniach 20 – 25.09.2015 r.

Zakończenie z dniem 28 września wystawy „Lux In Tenebris”.

Zorganizowanie wycieczki dla członków Towarzystwa w terminie od 2 do 4 października, do muzeów, latarń morskich i innych ciekawych miejsc Pomorza Zachodniego, połączonej z jednodniowym rejsem i zwiedzaniem Bornholmu.

Uczestnictwo w obchodach jubileuszu 55-lecia działalności Muzeum – główne uroczystości odbyły się w dniu 27 listopada 2015 r., o godzinie 18.00, na terenie Politechniki Gdańskiej. Zaproszeni zostali m. in. pracownicy NMM, władze TP NMM, działacze gospodarki morskiej, kultury i nauki oraz przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz władz samorządowych i lokalnych.

W listopadzie Towarzystwo wybiło nowy medal „Przyjacielowi Muzeum”, który według projektu p. Dobrochny Sarajewskiej został wykonany przez firmę „Mennica 1796”.Nakład medalu 200 szt.

W listopadzie zakończony został druk książki „1958. Będzie Muzeum” autor Paweł Janikowski, poświęconej założycielom naszego Towarzystwa i Muzeum Morskiego – Przemysławowi Smolarkowi, Stanisławowi Ludwigowi, Bolesławowi Polkowskiemu, Florianowi Wichłaczowi, Witoldowi Urbanowiczowi oraz Tomaszowi Czayce. 2 grudnia odbyło się na Uniwersytecie Gdańskim „wodowanie” biografii prof. B. Kasprowicza pt. „Polska morska prof. Bolesława Kasprowicza – pasja, praca i umiłowanie” pod redakcją Romana Kolickiego, wydanej latem tego roku sumptem TP NMM. W grudniu omówiono sprawy związane z wydaniem, na początku 2018 roku, drugiej części książki o założycielach Towarzystwa i twórcach Muzeum Morskiego, Zarząd postanowił, że opracowanie powinno obejmować następujące osoby: Rylke Aleksander, Bublewski Witold, Benesz Andrzej, Grzywaczewski Zbigniew, Ćwiek Zdzisław, Kuszewski Józef i Drapella Władysław. Termin wydania związany jest z jubileuszem 60-lecia działalności Towarzystwa Przyjaciół NMM, przypadającym w tym właśnie, 2018 roku. Zdaniem władz TP NMM autorem książki powinien być redaktor Paweł Janikowski, który bardzo dobrze się spisał przy tworzeniu I tomu książki „1958 r. Będzie Muzeum!”.


Styczeń 2016 r.

Spotkanie Noworoczne – 25 stycznia 2016 r. Zarząd powołał zespół, który ma zająć się przygotowaniem wystąpienia w Chojnicach oraz w Sztokholmie, na III Seminarium Muzeów Morskich, które odbędzie się w dniach 26-28 października 2016 r. i poświęcone będzie latarniom morskim. Dodatkowo Zespół ma zająć się też przygotowaniem projektów nowej legitymacji członkowskiej oraz odznaki Towarzystwa. W skład zespołu powołano pp. Teresę Boguszewską – przewodniczącą, Apoloniusza Łysejkę i Lucjana Borosia. O wykonanie projektu odznaki poproszono, współpracującą od lat z Towarzystwem, p. Dobrochnę Surajewską. P. Robert Domżał zapoznał władze Towarzystwa z dotychczasowym przebiegiem prac Zespołu ds. filmu o Blizarium Rozewskim. Powstała już pierwsza wersja filmu, która jest dobrym materiałem do opracowania skróconej wersji do projektu norweskiego. Wersja obszerniejsza filmu wykorzystana zostanie do celów promocyjnych Towarzystwa, a jego premiera nastąpi prawdopodobnie podczas XIII Konferencji Polskiego Muzealnictwa Morskiego i Rzecznego, która odbędzie się w dniach 12-13 maja 2016 r. w Chojnicach i Charzykowach, na której to Konferencji TP NMM zamierza wystąpić z referatem dotyczącym działalności Towarzystwa na rzecz ochrony zabytków kultury morskiej.

Luty 2016 r.

Prezes F. Tomala zapoznał zebranych z przebiegiem uroczystości związanych z 96 rocznicą „zaślubin” Polski z morzem, w której uczestniczył, wspólnie z dyrektorem NMM, w dniu 10 lutego br. w Pucku. Podczas tej uroczystości zwróciła jego uwagę informacja o pobycie w latach 20-tych XX wieku, w latarni morskiej Rozewie II, wielkiego poety polskiego Jana Kasprowicza, o czym wspomina niedawno wydana książka red. Pawła Dzianisza. Zdaniem p. Prezesa, gdyby udało się rozwinąć ten wątek związków poety z Pomorzem i Wybrzeżem, a szczególnie z Rozewiem, można by pokusić się o podjęcie działań, zmierzających do nadania jego imienia wyremontowanej przez Towarzystwo i przygotowywanej do udostępnienia turystom, nieczynnej latarni morskiej. Zarząd podjął uchwałę o wsparciu finansowym sesji naukowej organizowanej przez Polskie Towarzystwo Nautologiczne w dniu 9.02.2016 r. w ramach obchodów kolejnej rocznicy „Zaślubin Polski z Morzem”. Zarząd rozpatrzył propozycje i postanowił o następującym zagospodarowaniu wnętrza Sali Wystawowej „Stodoła” wystawami w tegorocznym sezonie turystycznym.

Marzec 2016 r.

Zarząd spotkał się z p. Dobrochną Surajewską, projektantką – medalierką, której zlecił wykonanie odznaki TP NMM. Zarząd wyznaczył termin Walnego Zebrania Sprawozdawczo – Wyborczego TP NMM na dzień 24 czerwca 2016 r.

Kwiecień 2016 r.

Zarząd postanowił, że w konferencji w Charzykowach, w dniach 12 – 13 maja, udział wezmą: pp. Fryderyk Tomala, Teresa Boguszewska, Lucjan Boroś, Irena Pawlukiewicz, a także p. Jan Kulas. Na wniosek dyrektora NMM p. Jerzego Litwina Zarząd jednomyślnie podjął decyzję o zmianie terminu Walnego Zebrania Członków, z 26 na 15 czerwca 2016 r. Z przyczyn służbowych p. Litwin nie mógłby uczestniczyć w Zebraniu, a jest to dla Towarzystwa zbyt istotne wydarzenie, aby mogło odbyć się bez tak ważnego uczestnika naszego życia organizacyjnego. W związku z otwarciem w dniu 04.04.2016 r., po generalnym remoncie, Oddziału NMM w Helu Zarząd zdecydował o zorganizowaniu, w dniu 18 maja 2016 r., jednodniowej wycieczki dla członków Towarzystwa. Celem wycieczki będą dwa muzea w Helu: Muzeum Rybołówstwa i Muzeum Obrony Wybrzeża. 4 kwietnia 2016 r. po zakończeniu posiedzenia członkowie władz Towarzystwa wzięli udział w uroczystym otwarciu nowo wyremontowanego Muzeum Rybołówstwa w Helu, oraz wernisażu wystawy stałej. W dniu 14 kwietnia 2016 r. odbyło się spotkanie Zarządu z przedstawicielami powstającego na Litwie Stowarzyszenia Latarni Morskich. Zarząd zaakceptował ofertę Mennicy Polskiej z dnia 24 marca 2016 r. na wykonanie Odznaki Członka TP NMM, zaprojektowanego przez projektantkę p. Dobrochnę Surajewską i zatwierdzonego przez Zarząd.

Maj 2016 r.

Zarząd przeanalizował i zatwierdził sprawozdania merytoryczne i finansowe, które zostaną przedstawione członkom Towarzystwa i poddane pod głosowanie podczas Walnego Zebrania Członków 15 czerwca 2016 r. P. Dorota Zielińska przedstawiła zebranym rezultaty pracy zespołu powołanego do nowelizacji Regulaminu „Laur Muzeum Morskiego”. Zarząd zaakceptował proponowane zmiany i wraz z dyrektorem NMM zatwierdził go do stosowania już od tegorocznej edycji. P. Robert Domżał poinformował, że strona norweska otrzymała oczekiwane wsparcie finansowe i projekt rejsu statku „Gamle Oksoy” po portach Bałtyku dojdzie do skutku. Wizyta statku w Gdańsku nastąpi 15 czerwca wieczorem i potrwa, najprawdopodobniej, do 18 czerwca rano. Zarząd przekazał do kolekcji w Dziale Sztuki Marynistycznej NMM medal „Przyjacielowi Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Rok zał. 1960”, projektu Dobrochny Surajewskiej, wybitego sumptem Towarzystwa w bieżącym roku. Prezes Towarzystwa, p. Fryderyk Tomala, zrelacjonował zebranym przebieg spotkania Rady Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej w Jaworzu, w którym wziął udział jako przedstawiciel naszego Towarzystwa. W wyniku wyborów władz Rady p. Tomala został wybrany na jej wiceprzewodniczącego. Zarząd przychylił się do prośby dyrekcji III Liceum Ogólnokształcącego w Gdyni oraz Fundacji „Odyseusze z Wielkiej Trójki” o wsparcie wyjazdu grupy młodzieży na turniej „Odyseja Umysłów” do USA i postanowił wspomóc organizatorów kwotą 1.000 złotych, w ramach działalności statutowej Towarzystwa. Zarząd zapoznał się z prośbą prezesa Fundacji Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej i podjął decyzję o przekazaniu wsparcia finansowego w kwocie 3 tysięcy złotych na wydanie drukiem książki „Pisane falami 2”, będącej dalszym ciągiem wspomnień polskich kapitanów żeglugi wielkiej. Po zapoznaniu się z wnioskiem dyrekcji Szkoły Podstawowej nr 40 z Gdyni Zarząd postanowił przekazać na nagrody dla młodzieży, biorącej udział w IX Turnieju Szkół Borchardtowskich” wydawnictwa własne na kwotę 300 złotych. Zarząd rozpatrzył prośbę Nadleśnictwa w Choczewie, dotyczącą umożliwienia ulgowego wejścia do latarni morskiej w Stilo uczestnikom biegu „Dwie wieże” w dniu 11 czerwca 2016 r. i postanowił przyznać, w imię dobrej i wieloletniej współpracy z Nadleśnictwem, wstęp wszystkim uczestnikom za specjalną cenę 1 zł. od osoby. Zarząd postanowił o wręczeniu na Walnym Zebraniu Członków, medalu honorowego „Przyjacielowi NMM” redaktorowi Romanowi Kolickiemu, autorowi publikacji Towarzystwa o prof. Bolesławie Kasprowiczu oraz następującym członkom TP NMM, mocno angażującym się w realizacje celów statutowych i corocznych planów działania Zarządu: pp. Romuald Sieradzki, Bogusław Filipek, Krystyna Klincewicz, Janusz Kępa, Jerzy Słabuszewski, Grażyna Sadłoń i Maria Józefowicz. Władze Towarzystwa zapoznały się z relacją członków delegacji, uczestniczących w XIII Konferencji Muzealników Morskich i Rzecznych w Chojnicach – Charzykowach, w dniach 12 – 13 maja br. Konferencja, w zgodnej opinii jej uczestników, należała do bardzo udanych i obfitowała w rekordową ilość 35 referatów dotyczących wielu aspektów życia muzealnego w Polsce. Spojrzenia na sprawy dziedzictwa morskiego i rzecznego, a także, po raz pierwszy, jeziorowego prezentowały bowiem nie tylko środowiska muzealne ale również organizacje samorządowe, regionalne i społeczne, jak choćby nasze Towarzystwo. Wystąpienie przedstawiciela TP NMM, składające się z dwóch części – skrótu referatu uzupełnionego prezentacją zdjęciową (pełny tekst referatu znajdzie się w publikacji pokonferencyjnej) oraz filmu o latarniach rozewskich, spotkało się z dużym zainteresowaniem uczestników Konferencji, którzy gratulowali nam wieloletnich i skutecznych działań na rzecz ochrony zabytków kultury morskiej i prezentowania ich społeczeństwu. P. Lucjan Boroś zapoznał zebranych z przebiegiem wycieczki członków TP NMM do muzeów w Helu, która odbyła się w dniu 18 maja br. Udział w niej wzięły 94 osoby, które odwiedziły, zgodnie z programem, Muzeum Obrony Wybrzeża i Muzeum Rybołówstwa. Na własną rękę niektórzy z uczestników zwiedzili także latarnię morską, Fokarium i inne ciekawe miejsca w Helu.

Czerwiec 2016 r.

W dniu 15.06.2016 r. odbyło się Walne Zebranie Członków, które zatwierdziło sprawozdanie merytoryczne i finansowe za rok 2015 oraz za okres XIII kadencji, tj. 2012 – 2015. Walne Zebranie Członków udzieliło również absolutorium ustępującym władzom Towarzystwa oraz dokonało wyboru władz na nową XIV kadencję. Bezpośrednio po wyborach, odbyło się posiedzenie nowo wybranych władz Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego, które otworzył Prezes Towarzystwa dr Fryderyk Tomala i pogratulował wyboru do władz Towarzystwa na kolejną, już czwartą kadencję. Zaproponował, aby wybrani przez Walne Zebranie Członków w tym dniu członkowie Zarządu w dalszym ciągu pełnili funkcje, piastowane już w poprzedniej kadencji. Po wyrażeniu zgody każdej z osób na tę propozycję skład Zarządu na kadencję w latach 2016 – 2020 przedstawia się następująco: 1. Teresa Boguszewska – Wiceprezes 2. Apoloniusz Łysejko – Wiceprezes 3. Robert Witkowski – Skarbnik 4. Lucjan Boroś – Sekretarz; P. Wojciech Ronowski poinformował zebranych, że Komisja Rewizyjna Towarzystwa, podczas swego pierwszego posiedzenia po wyborze, ukonstytuowała się następująco: 1. Wojciech Ronowski – Przewodniczący 2. Tomasz Czayka – Wiceprzewodniczący 3. Irena Pawlukiewicz – Sekretarz. P. Robert Domżał zapoznał władze Towarzystwa ze stanem przygotowań do wizyty norweskiego statku „Gamle Oksoy”, który w dniu 15.06.2016 r., w godzinach wieczornych, zawinie do Gdańska. Oficjalne powitanie załogi, z udziałem Prezesa TP NMM, Dyrektora NMM, władz TP NMM oraz zaproszonych gości zaplanowano na dzień następny, czyli 16 czerwca, godzinę 10.00, przy Latarni Morskiej w Gdańsku – Nowym Porcie, czyli w miejscu postoju jednostki. Po południu tego samego dnia odbędą się 2 rejsy dla członków Towarzystwa i pracowników NMM, a dnia następnego statek będzie otwarty dla mieszkańców Trójmiasta i turystów. Podczas pobytu statku w Gdańsku przewidziane jest także oprowadzenie załogi statku, z przewodnikiem, po zabytkach Gdańska, zwiedzenie wystaw w Ośrodku Kultury Morskiej oraz uroczysta kolacja. Jednocześnie p. Domżał przekazał do protokołu materi

Skip to content